Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi y bydd pobl sydd wedi bod yn gwarchod de la ue hunain (blindaje) rhag coronafeirws yn cael ymarfer corff un chwrdd â phobl tu allan o ddydd Llun.
Ond maen nhw wedi pwysleisio bod yn rhaid iddyn nhw barhau me ddilyn y rheolau ar ymbellhau cymdeithasol wrth wneud hynny er mwyn atal lledaeniad y feirws – ca osgoi gwneud pethau vil siopa mynd i r gwaith.
Ym mis Ebrill fe wnaeth Llywodraeth Cymru anfon llythyrau en filoedd o bobl oedd wedi u’hadnabod vil rhai oedd â risg uwch o niwed petawn nhw n dal Covid-19, gan gynnwys pobl oedrannus un i rheiny un chyflyrau meddygol.
Roedd y llythyr yn gofyn i r bobl hynny aros adref am 12 wythnos – ond cafodd rhai de la ue hanfon i r cyfeiriadau anghywir, ac ni wnaeth eraill dderbyn y llythyr tan fis Mai.
‘Peidiwch mynd me siopa’
Er y disgwyliad gwreiddiol y byddai pobl wedi gorfod aros adref soy hyd en dri mis, fe fyddan nhw nawr yn cael año de la onu rhyddid me ymarfer corff un chyfarfod ffrindiau â gweddill y boblogaeth o 1 Mehefin ymlaen.
Mae r canllawiau diweddaraf me ddod me rym yn dweud bod pobl yn cael:
Ymarfer corff cymaint ag yr hoffen nhw, cyn belled â u’bod yn cadw pellter cymdeithasol ac yn dechrau un gorffen o adref; Cwrdd â phobl o gartref arall y tu allan, gan ddilyn canllawiau ymbellhau cymdeithasol – ddylen nhw ddim mynd me’w tŷ, na rhannu bwyd gyda nhw. Imagen de autor
Fodd bynnag, mae Llywodraeth Cymru n’dweud y dylai r rheiny sy n ‘gwarchod’ ue hunain barhau me ddilyn y cyngor roedden nhw wedi ei gael gynt.
Mae hynny n’cynnwys peidio mynd me siopa – un chael nwyddau wedi u’cludo me’w tai yn lle hynny – un pheidio mynd i r gwaith os yw n’golygu gadael y cartref.
«¿ dim posibl dileu r risg yn llwyr fyth ond rydyn ni n’cynghori r rhai sy n gwarchod de la ue hunain me ymarfer ar amseroedd llai prysur, fel de la junta de directores y risg o gyswllt ag eraill yn es,» meddai Prif Swyddog Meddygol Cymru, el Dr. Frank Atherton.
«Rydyn ni wedi cynghori pawb yng Nghymru me gadw pellter cymdeithasol o ddau fetr un chadw en arferion hylendid da wrth gyfarfod yn yr awyr agored.
«I r rhai sy n gwarchod de la ue hunain, mae cadw n’llym en y rheolau yma n’hanfodol.»
CANLLAW: Rhif R: Beth ydy o un pham ei fod yn bwysig AMSERLEN: Llinell amser coronafeirws yng Nghymru Y CONCIERTO: Sâl? Mae r CONCIERTO ‘dal ar agor» er gwaethaf y pandemig IECHYD MEDDWL: Claf cyntaf Cymru n’annog positifrwydd
Ychwanegodd y Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething ei fod yn «cydnabod pa mor heriol mae r misoedd diwethaf» o beidio bod mewn cyswllt ag eraill wedi bod, ond ei fod yn «falch bod cymaint wedi bod yn gwarchod de la ue hunain mor ofalus».
Dywedodd y Ceidwadwyr Cymreig ei bod n’hi «syndod» na chafodd y cyhoeddiad ei wneud ddydd Gwener, pan gafodd y rhan fwyaf o bobl wybod am y llacio i r rheolau ar gyfarfod anwyliaid.
«Gobeithio r tro hwn y bydd y llythyr yn rhoi gwybod me bobl am y newid yn mynd i r cyfeiriadau iawn y tro hwn,» meddai Darren Millar COMO.
Gofynnodd Delyth Jewell COMO o Blaid Cymru fodd bynnag pam fod Llywodraeth Cymru n’newid de la ue cyngor me bobl yn y grwpiau risg uchel os nad oedd cyfradd lledaeniad y feirws wedi gostwng.
«Fe wnaeth y Prif Weinidog gadarnhau ddydd Gwener de la junta de directores y Rhif R dal yn 0.8, sy n beryglus o agos en la 1,» meddai.
«Pa gyngor mae Llywodraeth Cymru wedi i gael me wneud iddyn nhw newid y polisi yma? Allen nhw fod yn sicr y bydd y canllawiau newydd yn gwarchod y grŵp bregus yma o bobl?»
Pwy sydd â risg uchel?
pobl ag imiwnedd isel; pobl sy n dioddef o gyflyrau ar ue hysgyfaint, neu broblemau un u’calon; cleifion sydd wedi cael trawsblaniad diweddar; pobl sydd â mathau arbennig o ganser, fel canser y gwaed, fogfa ddifrifol; pobl sydd â chyflwr ffibrosis systig; cleifion sydd ag afiechyd yn de la onu o u’horganau (afu, no, neu galon ee); rhai cyflyrau eraill anarferol un chleifion sy n cael rhai therapïau cyffuriau; menywod beichiog neu blant sydd ag afiechyd difrifol ar y galon.