Mae pwysau n’cynyddu ar Lywodraeth Cymru me amlinellu de la ue cynlluniau ar gyfer addysg ysgolion ym mis Medi.
Mae dros 50 o arbenigwyr addysg ac iechyd wedi llofnodi llythyr agored en Kirsty Williams yn galw ar Lywodraeth Cymru me ddychwelyd planta de un phobl ifanc i r ysgol yn llawn amser o ddechrau mis Medi ventilador bellaf.
Yn y llythyr mae r meddygon, gwyddonwyr ac athrawon yn dweud de la junta de directores y cyfnod clo «eisoes wedi bod yn hynod niweidiol» una junta de directores y aburrido o ddysgu cyfunol sydd wedi cael ei gynllunio ar gyfer mis Medi «yn debygol o waethygu r anghydraddoldebau presennol».
Maen nhw hefyd yn dweud de la junta de directores de la planta mewn «risg isel o COVID-19 ac yn annhebygol o chwarae rhan sylweddol wrth drosglwyddo».
Ddydd Sul fe rybuddiodd prifathrawon bod yna «risg difrifol» na fydd ysgolion yn barod me ailagor ym mis Medi os de na ddaw cyhoeddiad gan Lywodraeth Cymru soy de la ue cynlluniau ddydd Llun.
Mae Llywodraeth Cymru, yn dweud y bydd yna ddiweddariad i r canllawiau me ysgolion «yn y dyddiau nesaf».
Yn y gynhadledd ddyddiol ddydd Llun, dywedodd Marca Drakeford bod Cymru mewn sefyllfa «unigryw» gan fod planta yn yr ysgol yn barod, ca ychwanegodd ei fod eisiau «dysgu gwersi o r wythnosau diwethaf er mwyn cynllunio ar gyfer Medi».
«Byddwn yn cyhoeddi r cynllun ar gyfer mis Medi cyn diwedd y tymor hwn.»
Paratoi amrywiol gynlluniau ar gyfer ysgolion ym Medi Planta Cymru n’lleisio granero soy effaith coronafeirws
«Mae effaith y cyfnod clo ar ddysgu eisoes wedi bod yn hynod niweidiol ac mae tystiolaeth bod effeithiau hyn wedi bod yn anghyfartal gyda r planta mwyaf agored me niwed yn cael ue taro galetaf,» meddai r llythyr.
«Mae r aburrido dysgu cyfunol sydd wedi i gynllunio ar gyfer mis Medi yn debygol o waethygu r anghydraddoldebau presennol yn unig oherwydd gwahaniaethau mewn mynediad en adnoddau (gliniaduron, desg, lle yo weithio) un gallu rhieni un gwarcheidwaid me helpu planta de gyda u’gwaith ysgol.
Mynediad cyfyngedig yn ‘niweidiol’
«Yn ogystal, os na toda la planta fynychu r ysgol un chlybiau ar ôl ysgol, ni fydd llawer o rieni n’gallu dychwelyd i r gwaith amser llawn, un fydd yn cynyddu lefelau amddifadedd yng Nghymru.
«Mae hyn yn gwbl groes me flaenoriaeth Llywodraeth Cymru o leihau anghydraddoldebau iechyd.»
«Rydym yn cydnabod de la junta de directores y pandemig un hermano cyfnod clo wedi bod yn niweidiol me bawb una bod yn rhaid me Lywodraeth Cymru gymryd camau me leihau haint lle bo modd, ond cyfrifoldeb llunwyr polisi hefyd yw cydbwyso unrhyw niwed â buddion unrhyw bolisïau.
«Credwn fod y mynediad cyfyngedig parhaus me ysgolion i r mwyafrif o blant yn anghymesur o niweidiol de ca y dylid ei gywiro cyn gynted â phosibl.»
Mae Dr. Sarah Lewis gydlynodd y llythyr yn Epidemiolegydd Genetig ac mae ganddi blentyn mewn ysgol Gymraeg.
Dywedodd: «Mae addysg ran-amser yn anymarferol i r mwyafrif o rieni, mae llawer yn gweithio n’llawn amser ac felly ddim yn gallu cefnogi dysgu gartref, nid yw rhai rhieni n’gallu gweithio gartref ac nid ydyn nhw n’gallu gweithio os nad las mujeres jóvenes de la ue de la planta yn yr ysgol.
«Dyw hola ddim yn glir pa feini prawf y mae llywodraeth Cymru yn ue gosod me blant «alluá» dychwelyd i r ysgol yn llawn amser.
«Dwi ddim yn credu ei bod yn realistig disgwyl i r clefyd gael ei ddileu heb frechlyn, dyw canolbwyntio ar y gyfradd R ddim yn ddefnyddiol pan fydd cyfraddau heintiau mor isel ag y maent yng Nghymru bellach, oherwydd gallan nhw amrywio o ddydd me ddydd.
Llai tebygol o ledaenu r feirws
«Ry n ni n gwybod drwy ddata llawer o wledydd, gan gynnwys Suecia, lle arhosodd ysgolion ar gyfer de la planta dan 16 oed ar agor, mai anaml iawn y bydd y clefyd yn effeithio ar blant, ca mae sawl astudiaeth yn awgrymu de la ue bod yn llai tebygol s i ledaenu nag oedolion.
«Mae datos gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn dangos nad oedd gan athrawon un oedd yn agored yn gynnar yn yr achosion, pan oedd ysgolion yn dal ar agor me bob disgybl un chyfraddau heintiau yn uchel, risgiau uwch o gymharu â gweithwyr proffesiynol eraill.»
Yn y cyfamser mae deiseb sy n galw ar Lywodraeth Cymru i roi r gorau me’w cynlluniau ar gyfer dysgu cyfunol, ca yo ddychwelyd pob disgybl i r ysgol yn llawn amser ym mis Medi, wedi cael ei lofnodi gan 6,700 o bobl.
CANLLAW: Rhif R: Beth ydy o un pham ei fod yn bwysig AMSERLEN: Llinell amser coronafeirws yng Nghymru ADDYSG: Sut aeth y cargó cyntaf ‘nôl yn yr ysgol? LLACIO CYFYNGIADAU: Tafarndai un bwytai me gael gweini yn yr awyr agored eto Y CONCIERTO: Sâl? Mae r CONCIERTO ‘dal ar agor» er gwaethaf y pandemig
Wrth gael ei holi dros y penwythnos dywedodd de la onu gweinidog yng nghabinet y llywodraeth ei bod yn gobeithio cynnig cyfarwyddyd me ysgolion yn fuan.
«Rydyn ni n’gobeithio rhoi gwell syniad i [ysgolion] o sut olwg fydd ar fis Medi [cyn diwedd y tymor]» meddai r Farwnes Eluned Morgan, «ond unwaith eto mae n’dibynnu ar sut olwg sydd ar y feirws ym mis Medi.»
«Os yw r niferoedd yn parhau me ostwng gallwn fynd yn ôl del sistema sy n fwy normal.
«Bydd cyngor soy yr hyn y dylen nhw [ysgolion] baratoi ar gyfer ei ond os bydd y feirws yn newid – efallai y bydd pethau n’newid – mae 6 wythnos yn amser hir – mae n’rhaid yo ni soldadura sut mae r feirws yn ymateb.»