Mae elusen gydraddoldeb rhyw flaenllaw wedi dweud wrth BBC Cymru fod angen buddsoddi mewn gofal planta de un gofal cymdeithasol er mwyn galluogi menywod «yo gyflawni de la ue potensial economaidd».
Dywedodd Cerys Furlong, prif weithredwr elusen Chwarae Teg ein bod vil cymdeithas «yn gwerthfawrogi swyddi un wneir gan ddynion yn fwy na menywod».
Dywed Llywodraeth Cymru y bydd menywod un grwpiau eraill sydd wedi ue heffeithio fwy gan coronafeirws yn «ganolbwynt» año adferiad economaidd.
título de la Imagen Cerys Furlong o elusen Chwarae Teg
Dywed Ms Furlong wrth raglen la Política de Gales: «Mae n’rhaid yo ni feddwl soy adferiad mwy gwyrdd un mwy cynaliadwy de ca de la onu sy n fwy cyfartal un mwy cytbwys.
«Felly bydd hynny n’golygu penderfyniadau anodd ynghylch pa fathau o ddiwydiannau y la vesícula Llywodraeth Cymru de la ue cefnogi gydag adnoddau cyfyngedig.
«Wrth wraidd hynny mae n’rhaid yo ni werthfawrogi gofal, un gofal di-dâl yn arbennig.
«Rydym wedi gweld yn gwbl glir bod gwaith menywod yn gwbl hanfodol, nid yn unig i r economi ond i n hiechyd un n’lles.»
Gwaith un gofal
Mae Marged Davies yn berchen ar salón de harddwch Sukar yng Nghaerfyrddin ac mae hola n’fam i Brusco, sy n’emplazamiento de dair oed.
Dywed ei bod wedi bod gweld y cyfnod clo yn anodd, wrth iddi orfod gofalu am ie mab un phoeni soy arriana.
Gan ei bod hola ddim ond wedi prynu r salón de chwe mis yn ôl, doedd hola ddim yn gymwys am ayudar a i r hunangyflogedig, felly mae hola wedi bod yn byw ar ie chynilion, ca mae r rheiny bron â dod i ben.
«Ar adegau mae wedi bod yn anodd iawn,» meddai. «La pista n’ceisio rhoi profiad cadarnhaol me Brusco gartref ond rydw me hefyd yn poeni soy ddyfodol y salón.
«¿ gen i ddim unrhyw incwm ac mae gen i bum merchandising yn gweithio yo mi ar ffyrlo. Dydw me ddim yn gwybod am ba hyd y bydd hyn yn mynd ymlaen.
«Rydw me wedi bod yn byw oddi ar el año fiscal nghynilion soy bedwar mis ca mae hynny bron â dod i ben.
«Ry n ni n dibynnu ar neiniau un theidiau, heb iddynt el año fiscal nghefnogi ar gyfer gofal de la planta, fyddwn me ddim yn gallu dychwelyd i r gwaith o gwbl.»
Effaith ar fenywod
Mae astudiaethau gan y Sefydliad Astudiaethau Cyllidol yn dangos bod menywod, fel Marged, ymhlith y rhai sy n cael ue taro waethaf gan y pandemig – yn ariannol de ca o corrió llwyth gwaith cynyddol gartref.
Mae coronafeirws wedi gwaethygu r anghydraddoldebau presennol yn ôl Rachel Cable, Cyfarwyddwr Oxfam Cymru.
«Año hyn año ydym wedi i soldadura yn ystod y pandemig hwn yw bod menywod yn gwneud cyfran fwy o ofal di-dâl trwy ofalu soy berthnasau neu edrych ar ôl y planta de ca wrth gwrs menywod yw mwyafrif helaeth y bobl sy n gweithio yn y CONCIERTO de ac yn y sector gofal cymdeithasol,» meddai.
«Ac er ein de la junta de directores ni wedi bod yn sefyll ar garreg ein drws ar ddydd de la Uia, yn clapio, y gwir amdani yw nad yw r gofalwyr hynny yn cael ue gwerthfawrogi ar y lefel y dylen nhw fod.»
título de la Imagen Mae angen dangos mwy o werthfawrogiad me ofalwyr necesidad Rachel Cable, Adeiladu, Adeiladu, Adeiladu’
Cyhoeddodd Boris Johnson ddiwedd mis Mehefin y byddai ei lywodraeth yn «Adeiladu, Adeiladu, Adeiladu» ei ffordd me adferiad economaidd.
Dywed Ms Furlong ei bod yn credu fod hyn yn ymateb « macho » sy n gorsymleiddio r broblem.
«Roeddwn i n meddwl ei fod yn ymateb mor macho i r argyfwng presennol,» meddai.
«Felly beth mae hynny n ie olygu – mae n’golygu swyddi adeiladu, mae n’golygu peirianneg un hermano holl bethau hynny sydd de la ue hangen arnom, wrth gwrs, ond mae angen seilwaith cymdeithasol arnom hefyd.
«Mae angen buddsoddiad arnom mewn gwasanaethau cyhoeddus, mae angen gofal cymdeithasol da iawn arnom, mae hynny yn hanfodol bwysig.
«Mae angen gofal planta arnom me ganiatáu me fenywod ddychwelyd i r gwaith. Felly roeddwn yn meddwl ei bod yn neges mor o-syml ond mae n’ddadl llawer mwy cymhleth nag ‘Adeiladu, Adeiladu, Adeiladu’.»
Melin drafod
Ond nid dim ond gwella cymdeithas y byddai buddsoddi mewn gofal, meddai rhai.
Yn ôl melin drafod cydraddoldeb rhywiol, y las Mujeres de Presupuesto del Grupo, pe byddem yn buddsoddi mewn gofal yn hytrach nag adeiladu, byddem yn creu 2.7 gwaith yn fwy o swyddi – 6.3 gwaith yn fwy me fenywod un 10% yn fwy me ddynion.
Mae r adroddiad yn dadlau bod buddsoddi mewn gofal yn gwneud synnwyr, nid yn unig am ie fod yn cynhyrchu cyflogaeth ond hefyd oherwydd ei fod yn helpu me greu poblogaeth iachach, wedi i haddysgu n’bien ca yn fwy cynhyrchiol.
Dywed de la onu o awduron año adroddiad, yr Athro Susan Himmelweit, economegydd yn y Brifysgol Agored, mai de la onu o effeithiau buddsoddi mewn gofal fyddai «gwella r cydbwysedd rhwng y rhywiau mewn cyflogaeth, oherwydd bydd mwy o r swyddi n’mynd me fenywod».
«Ond oherwydd y byddwch chi n’cynhyrchu cymaint mwy o swyddi yn gyffredinol, byddech chi hefyd yn cynhyrchu mwy o swyddi me ddynion,» meddai.
Ymateb y llywodraeth
Dywedodd llefarydd ar corrió Llywodraeth Cymru: «Mae ailadeiladu Cymru yn dilyn coronafeirws yn cynrychioli r su fwyaf rydyn ni wedi i hwynebu. Nid yw n’ddigon meddwl o corrió adferiad.
«Rhaid inni feddwl o ran normal newydd, vil y gallwn adeiladu n yn ôl bueno, yo sicrhau bod ein dyfodol yn decach, yn fwy cynhwysol ac yn fwy cynaliadwy na n’gorffennol.
«Rydym yn gwybod de la junta de directores y pandemig coronafirws wedi cael effaith anghymesur o negyddol ar rai cymunedau, gan gynnwys menywod, un bydd ein hymdrechion yn rhoi de la ue diddordebau yn ganolbwynt, wrth yo ni geisio sicrhau bod pobl Cymru, yn enwedig y rhai mewn grwpiau año effeithir arnynt, yn gallu cynyddu de la ue potensial economaidd i r eithaf.»
