Mae de la onu o elusennau mwyaf Cymru sy n cynnig cymorth me bobl sy n gaeth me alcohol neu gyffuriau wedi rhybuddio bydd mwy o farwolaethau yn sgil effeithiau r pandemig coronafeirws.
Yn ôl Prosiect Caleidoscopio, mae cwymp o 57% yn y niferoedd sydd wedi dod atyn nhw soy gymorth ers i’w canolfannau gau ddiwedd mis Mawrth.
Yn ôl arbenigwyr yn y maes, mae r gostyngiad yn y defnydd o r gwasanaethau cymorth yn bryder.
Mae Llywodraeth Cymru, yn dweud bod gwasanaethau me gynnig triniaeth camddefnyddio sylweddau wedi «addasu n’gyflym yn ystod y pandemig.»
Pryder soy effaith goryfed tra n hunan ynysu Pryder soy gwtogi gwasanaethau iechyd meddwl
«Y broblem gyda alcohol un chyffuriau ydy os nad ydych chi n’cael triniaeth yna mae r problemau yn gwaethygu,» meddai prif weithredwr año elusen, Martin Blakebrough.
«Os nad ydan ni n’ofalus, mi fydd mwy o bobl yn marw, ca mi fydd mwy o bobl yn dioddef gyda phroblemau iechyd meddwl, fydd yn ei gwneud hola n’anoddach iddyn nhw wella.»
Pwysig siarad wyneb yn wyneb
Mae nifer yn pwysleisio pwysigrwydd cyfathrebu wyneb yn wyneb, gan fod nifer o r triniaethau yn cynnwys therapi siarad.
Mae yna bryderon ynglŷn ag effeithiolrwydd triniaeth ar-lein.
título de la Imagen Yn ôl año Athro David Nutt mae cysylltu dros y ffôn yn gallu bod yn anodd neu n’destun embaras yo rai pobl
Cyn ymddeol, roedd el Dr. Richard Pates seicolegydd clinigol gyda 25 mlynedd o brofiad yn y maes triniaeth cyffuriau ac alcohol, ca yn ginecología-gadeirydd Panel de Cynghori Annibynnol ar Gamddefnyddio Sylweddau yng Nghymru.
«de la Onu o r pethau mae rhywun yn sylweddoli idj de la junta de directores y rhan helaeth o bobl sy n ddibynnol yn gyndyn o fynd en wasanaethau yn y lle cyntaf achos bod nhw n’meddwl y cawn nhw de la ue barnu,» meddai.
«de la Onu o r pethau mae gwasanaeth da yn cynnig idj ymddiriedaeth gyda phobl. Mae n’anodd iawn adeiladu perthynas dros y ffôn.»
copyright de Imagen Rachel Cook título de la Imagen Mae Rachel Cocinar wedi bod yn gwirfoddoli gyda Phrosiect Caleidoscopio
Mae Caleidoscopio nawr yn cynnig helpu pobl drwy ddefnyddio galwadau fideo, sgyrsiau ar-lein un dros y ffôn, ond mae defnyddwyr yn dweud nad yw r cyswllt cystal.
«Mae n’wahanol iawn hb y cysylltiad wyneb yn wyneb,» necesidad de Rachel Cocinar, 44 oed, o r Trallwng. Mae hola wedi bod yn cael cymorth gan elusen Caleidoscopio ers pedair blynedd soy ddibyniaeth ar gyffuriau.
«‘Dach chi ddim yn cael y cristal o de wrth gyrraedd, neu n’siarad gyda phobl eraill wrth aros.»
Mae hola wedi rhoi r gorau me ddefnyddio cyffuriau ac alcohol ers blwyddyn un hanner, ond mae r diffyg sesiynau wyneb yn wyneb wedi bod yn «anodd iawn.»
‘ Anodd bob diwrnod ‘
Mae Rachel wedi bod yn gwirfoddoli gyda Caleidoscopio soy ddwy flynedd er mwyn cefnogi eraill gyda u’problemau.
«Mae hola mor bwysig siarad wyneb yn wyneb oherwydd fe allwch chi wybod gymaint soy rywun wrth edrych arnyn nhw.»
Cyn y cyfnod clo, roedd delio gyda dibyniaeth yn «anodd bob diwrnod,» meddai.
«Fedrai ddim dychmygu débil mae r cyfnod yma wedi effeithio ar bobl,» ychwanegodd.
Y darlun rhanbarthol
Mae Caleidoscopio yn gweithio yng ngogledd Cymru, Gwent un Phowys. Mae gostyngiad sylweddol wedi bod yn y niferoedd sy n mynd soy driniaeth yn y tair ardal rhwng 18 Mawrth un 30 Mai o’i gymharu un hermano de la onu cyfnod yn 2019.
Triniaeth cyffuriau:
Gogledd – Roedd 106 achos drwy r sistema cyfiawnder troseddol yn ystod y cyfnod yn 2019. Eleni roedd 29 – gostyngiad o el 73%.
Gwent – Roedd 291 achos o driniaeth wirfoddol yn 2019. Mae hynny me lawr yo 143 yn y cyfnod yma, gostyngiad o 51%.
Powys – Roedd 140 achos yn 2019. Bellach mae hynny me lawr i 83, gostyngiad o 41%.
Triniaeth alcohol:
Gogledd – Roedd 62 achos drwy r sistema cyfiawnder troseddol yn ystod y cyfnod yn 2019. Eleni roedd 17, gostyngiad o el 73%.
Gwent – Roedd 441 achos o driniaeth wirfoddol yn 2019. Mae hynny me lawr i 175 yn y cyfnod yma, gostyngiad o 57%.
Powys – Roedd 94 achos yn 2019. Bellach mae hynny me lawr i 47, gostyngiad o 50%.
Llai yn galw llinell gymorth
Mae Llinell Gymorth Cyffuriau ac Alcohol Cymru, DAN 24/7, wedi gweld gostyngiad yn y niferoedd o alwadau yn ystod wythnosau cyntaf y cyfnod clo.
Ym mis Ebrill 2019, fe gysylltodd 439 o bobl. Mae hynny wedi gostwng i 300 ym mis Ebrill eleni.
copyright de Imagen de Martin Blakebrough el título de la Imagen Mae Martin Blakebrough yn poeni hiel y sefyllfa waethygu
Dywedodd Lucas Ogden o DAN 24/7: «Mae cymaint o sôn soy wasanaethau, busnesau un llefydd gwaith yn cau, ca efallai bod pobl yn meddwl bod hynny n’wir soy wasanaethau iechyd.
«Mae nifer o wasanaethau wedi newid y ffordd maen nhw n’cynnig cymorth i r bobl sydd ei angen. Mae r newidiadau yma yn cynnwys galwadau fideo, sgyrsiau ar-lein un mwy o sgyrsiau dros y ffôn.
«Mae gwasanaethau yn parhau me gynnig sesiynau wyneb yn wyneb wrth gadw en reolau pellter cymdeithasol.
«Mae cymorth gyda chyffuriau ac/neu alcohol ar gael me bobl yng Nghymru.»
Mae r gwasanaeth yn dweud bod cynnydd mewn galwadau wedi bod ym mis Mai, o’i gymharu â mis Ebrill. Roedd y rhan fwyaf o r galwadau ynglŷn â defnydd alcohol, cocên un chanabis.
Canllawiau llywodraeth
Mae Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi bron i £53m mewn gwasanaethau alcohol un chyffuriau yn y flwyddyn ariannol yma.
Dywedodd llefarydd ar corrió y llywodraeth mai Cymru oedd y wlad gyntaf drwy r Deyrnas Unedig me gynnig chwistrelliad buprenorfina – i drin camddefnydd opioides – er mwyn lleihau r nifer sydd angen ymweld â fferyllfeydd yn ddyddiol me gasglu presgripsiynau.
«Mae canllawiau wedi cael ue datblygu me gefnogi gwasanaethau camddefnyddio sylweddau un phobl sy n gweithio gyda rhai bregus,» meddai r llefarydd.
«Mae r llinell gymorth DAN 24/7 wedi parhau me gynnig gwybodaeth ynglŷn â r coronafeirws un hermano gwasanaethau sydd ar gael.»
