«Golygfa fochaidd un dychrynllyd» – dyna sut wnaeth Cymro o Gaerdydd sy n de la onu o benaethiaid año heddlu mewn dinas yn América ddisgrifio r amgylchiadau wnaeth arwain en farwolaeth George Floyd yn Minneapolis.
«Ro n i yn wir methu credu y byddai unrhyw de la onu yn gallu trin ei gyd-ddyn yn y fath fodd,» meddai Teniente Coronel Mike Juan, sy n Bennaeth Cynorthwyol Heddlu Cincinnati yn Ohio.
«Ond i feddwl mai r’heddlu oedd yn gyfrifol soy hyn, wel, roedd hynny y tu hwnt me unrhyw eiriau, una junta de directores yn onest.»
Ers hynny, gyda phrotestiadau mudiad Negro Vidas Importan yn lledu ar atrae a los estados unidos un jue hwnt, mae Mike John i gyd-swyddogion yn Heddlu Cincinnati wedi cael cyfnod prysur yn plismona digwyddiadau torfol.
Dywedodd: «Yn naturiol, mae pobl wedi ue cythruddo. Dros y deng niwrnod diwetha’ ry n ni wedi gweld miloedd o bobl mas ar y strydoedd yn protestio ventilador hyn yn Cincinnati ac yn dangos pa mor flin maen nhw gyda r hyn ddigwyddodd yn Minneapolis.»
copyright de Imagen El Cincinnati Enquirer el título de la Imagen Miloedd yn protestio yn Fuente de la Plaza, Cincinnati ar 7 Mehefin
«Mae llawer iawn o bobl yn teimlo bod año heddlu wedi ue gadael nhw lawr. Ac mae hynny, wrth gwrs, wedi esgor ar mucho fawr o deimladau cryf ac emosiwn.
«Yn amlwg, mae n’rhaid me rywbeth sylfaenol newid ar hyd una llena de América yn y ffordd ry n ni n plismona. Un hermano broblem sy’ gyda ni las mujeres jóvenes de la junta de directores de ‘na gymaint o adrannau gwahanol o heddlu yn yr Unol Daleithiau.
Mae ffordd bell gyda ni me fynd o hyd, ond pista n’teimlo ein de la junta de directores ni de ar y trywydd iawn erbyn hyn.
«Yn y Deyrnas Unedig mae gyda chi rhyw fath o bolisi canolog o corrió plismona, ond dyw hynna ddim yn wir soy América.
«Fe fyddwn i n hoffi dweud – gyda thipyn o sicrwydd – na fyddech chi n’gweld golygfa vil ‘na yn Cincinnati. Ond, ry n ni wedi cael ein problemau ventilador hyn hefyd, yn enwedig yn y gorffennol.»
Terfysgoedd
Yn Ebrill 2001, gwelwyd dyddiau o derfysgoedd ar strydoedd Cincinnati wedi me Timothy Thomas, dyn ifanc du 19 oed, gael ei saethu n’farw gan año heddlu.
copyright de Imagen de Cincinnati Departamento de Policía de la leyenda de la Imagen Y Cymro o Gaerdydd: Mike John
«Fe wnaeth hynny olygu de la junta de directores y gymuned Affro-Americanaidd wedi colli pob hyder ynddom ni vil heddlu yma yn Cincinnati ar y pryd,» dywedodd cnel Juan, wnaeth ymuno â heddlu r ddinas yn 1997, ar ôl mudo yno o Gymru dice mlynedd ynghynt.
«Ry n ni wedi gorfod gweddnewid ein aburrido o blismona yn llwyr ers hynny.
«Mae ffordd bell gyda ni me fynd o hyd, ond pista n’teimlo ein de la junta de directores ni de ar y trywydd iawn erbyn hyn.»
Ennill ffydd
Yn ôl cnel Juan mae r heddlu yn Cincinnati wedi mabwysiadu «technegau syml, ond effeithiol» er mwyn ceisio ennill hyder un ffydd y cyhoedd.
Mae hiliaeth wedi ei wreiddio n’ddwfn mewn cymunedau ar dibuja yr Unol Daleithiau
«Ry n ni wedi trío dychwelyd en yr egwyddorion oedd gan Syr Robert Peel, wrth iddo fe sefydlu r Heddlu yn Llundain yn 1829. Roedd Pelar yn gredwr cryf yn yr ymadrodd mai r’heddlu yw y gymuned, un hermano gymuned yw r heddlu.
«Una dyna ry n ni wedi ceisio gwneud ventilador hyn yn Cincinnati – ymwneud llawer mwy gyda r cymunedau – yn enwedig y gymuned Affro-Americanaidd yn y ddinas, er mwyn trío ennill de la ue hymddiriedaeth nhw.
«Fydden i n cyfadde’ nad yw pethau n’berffaith gyda ni o hyd, o campana ffordd, ond ry n ni wedi symud mlaen yn sylweddol yn y ddinas yma ers de 2001.»
copyright de Imagen de Cincinnati Departamento de Policía de la leyenda de la Imagen Heddlu Cincinnati yn penlinio o flaen protestwyr me ddangos de la ue cefnogaeth i r achos
Er hynny, mae n’cydnabod fod hiliaeth yn broblem fawr yn gyffredinol yn América.
«Fuaswn i n mynd mor bell â dweud fod hiliaeth wedi ei wreiddio n’ddwfn mewn cymunedau ar dibuja yr Unol Daleithiau. Dwi ddim yn meddwl todos neb wadu hynny.
«Gallwn ni ddim cael cymdeithas lle mae pobl yn cael ue stopio gan unrhyw asiantaeth gyhoeddus ar vela lliw de la ue croen. Ond, mae cymaint o wahaniaethau mewn plismona ar dibuja y wlad yma, ca mae angen gwasanaeth sy n llawer mwy unedig na sy’ gyda ni nawr. Ca, wrth gwrs, mae angen gwariant canolog me wella r gwasanaeth sy n cael ei ddarparu gan adrannau r heddlu ar dibuja yr Unol Daleithiau.
Mae angen i r boblogaeth ddu yn América soldadura newid mawr yn y ffordd mae r heddlu yn gyffredinol yn gweithredu.
«Yn fwy na dim, la pista n’credu bod angen yo ni vil heddlu fod yn dryloyw, un rhoi popeth mas yna i r cyhoedd me soldadura sut yn unión ry n ni n gweithredu.»
Mae n’dweud y dylai r heddlu wneud mwy me geisio recriwtio mwy o swyddogion du yn ogystal.
«Yn Cincinnati ar hyn o bryd mae 302 o r 1,049 o’n swyddogion ni yn ddu. Mae hynny n’eitha’ da, ca mae lle yo wella eto, wrth gwrs. Ond mae r sefyllfa ventilador hyn dipyn iachach nag y mae hola mewn sawl ardal arall yn América.
«Mae Pennaeth año Heddlu yn Cincinnati – Eliot Isaac, fy mos i – yn ddyn o gefndir Affro-Americanaidd. Ers 2012, mae ei ddau ragflaenydd e yn y swydd wedi bod yn ddynion du yn ogystal. Ac mae hynny eto n bwysig la pista n’credu.»
copyright de Imagen El Cincinnati Enquirer el título de la Imagen el Jefe de Eliot Isaac (ar y chwith) yn ystod protestiadau Cincinnati
Yn ôl Mike Juan, mae r protestiadau sydd wedi ue cynnal yn ardal Cincinnati ers marwolaeth George Floyd wedi bod yn rhai «heddychlon, gan fwya’.»
«Ry n ni wedi cael peth problemau gyda dwyn o siopau un mân droseddau eraill. Ond pan chi n’ystyried bod miloedd o bobl wedi bod ar y strydoedd, dy n ni ddim wedi cael mucho o drafferthion o gwbl, diolch byth.
«Mae beth wnaeth ddigwydd yn Minneapolis wedi bod yn dorcalonnus, y tu hwnt me unrhyw amgyffred. Mae angen i r boblogaeth ddu yn América soldadura newid mawr yn y ffordd mae r heddlu yn gyffredinol yn gweithredu.
«Mae n’mynd me gymryd amser me ennill ffydd un hyder pobl, wrth gwrs, ond mae n’hollbwysig bod hynny n’digwydd.»
Hefyd o ddiddordeb
‘Cyfrifoldeb’ un rôl Cymru yn hanes hiliaeth Coronafeirws: ‘Penderfyniadau anodd’ Cymro yn Ohio