Dylai gwasanaeth banda-eang fod mor hanfodol â «nwy, trydan un dŵr» vil bod gweithio o adref yn opsiwn me bobl ymhobman, necesidad Comisiynydd Cenedlaethau r Dyfodol.
Sophie Mae Howe n’rhagweld «patrwm cynyddol» o bobl yn gweithio o u’cartrefi wedi diwedd y cyfnod cloi, un allai leihau teithiau i r gweithle un helpu r amgylchedd.
Ond mae yna siempre estoy wella r seilwaith banda-eang vil bod trigolion ardaloedd gwledig ddim dan anfantais.
Mae arweinydd Cyngor Sir Ddinbych, Hugh Evans, wedi disgrifio r rhwystredigaeth o orfod cymryd rhan mewn cyfarfodydd dros y ffôn am ie fod yn byw mewn ardal heb gysylltiad rhyngrwyd cyflym.
título de la Imagen Mae diffyg banda-eang digonol yn amharu ar sgyrsiau r Cynghorydd Hugh Evans ag arweinwyr cynghorau eraill
«Pan de dwi mewn cyfarfod dwi n’hoffi gweld sut mae pobl yn ymateb, sut mae cyrff nhw yn ymateb me’ dech hola n’ddweud,» meddai r Cynghorydd Evans, sy n gorfod arwain y cyngor s i fferm ger Rhyd-y-Meudwy, Rhuthun.
«Dwi soy yn gweld hwnna, así dwi n’gorfod geshio ser’ sy n mynd ymlaen.
«Mae pwynt yn dod pan mae pobl sydd eisiau gweithio adre, os ‘den nhw ddim yn cael y cyfle me wneud hynny vil pobl yn y trefi, dydy hynny ddim yn grados.
«Dwi n’teimlo bod rhywbeth ddim cweit yn iawn yn sut mae gweinidogion yn Caerdydd un Llundain, mae diffyg dealltwriaeth o sut mae pethau n’gweithio yng nghefn gwlad.
«Mae n’rhaid i r byd digidol cael buddsoddiad un mae n’rhaid me gweinidogion yn Gaerdydd un Llundain ymateb me hyn.»
copyright de Imagen Sophie Howe el título de la Imagen Mae Sophie Howe n’gweld posibiliadau me drawsnewid economïau gwledig wedi i r cyfnod cloi ddod i ben
Yn ôl Sophie Howe, fe allai mwy o weithio gartref helpu Llywodraeth Cymru arbed arian ar brosiectau fyddai wedi lleihau allyriadau de carbono.
Gofynnodd: «Beth petawn ni n’symud y matemáticas o draffig sydd oddi ar y ffyrdd nawr, neu hyd yn oed ychydig o ostyngiad, wrth me bobl weithio o r cartref yn lle teithio i r gwaith?»
Mewn cynllun pum pwynt sy n awgrymu sut ddylai Llywodraeth Cymru wario i chyllideb atodol o £2.4 bn, mae Ms Howe n’galw soy ymchwil pellach sut agalla de la banda-eang fod yn «wasanaeth cyhoeddus allweddol» yng Nghymru.
«Ystyriwch sut y gellir trawsnewid economïau gwledig petai r ffordd yma o weithio n’dod yn ffordd ‘normal newydd’.
«Mae rhywfaint o r dystiolaeth yn awgrymu y byddai pobl sy n byw mewn dinasoedd ar hyn o bryd yn fwy tebygol o symud yn ôl me gymunedau gwledig petasai nhw â r seilwaith priodol me weithio o r cartref.»
copyright de Imagen FFION ALMACENISTA-JONES título de la Imagen Mae Ffion Almacenista-Jones wedi cofnodi r holl fannau lleol ble mae modd cael señal 4G
Mae Ffion Almacenista-Jones, o ardal Dolanog yn Sir Drefaldwyn, yn aml yn gorfod mynd i ben bryn er mwyn gwneud galwad ffôn gwaith brys neu rannu dogfennau mawr.
Wedi trafferthion cymryd rhan mewn cyfarfodydd, mae bellach wedi cofnodi r holl fannau lleol ble mae modd cael señal 4G.
Pan ddaeth y cyfyngiadau me rym, roedd yn gweithio o adref me gorff iechyd rhyngwladol, ca yn ymgyrchu ar corrió prosiect sy n ceisio sicrhau fod pobl ifanc yn gallu byw un gweithio mewn ardaloedd gwledig.
Roedd ceisio gwneud hynny mewn ardal mor wledig «yn heriol», meddai, un thywydd garw n’amharu ar adael y tŷ me sicrhau cysylltiad.
Ychwanegodd fod defnyddio de datos, yn niffyg cytundeb di-ben-dibujar «yn ddrud».
Buddsoddiad llywodraethau
Mae 95% o gartrefi un busnesau Cymru bellach ar gysylltiad cyflym iawn, necesidad cwmni Openreach – mwy nag yn Ffrainc un hermano Almaen, un chynnydd o 44% ers de 2013.
Mae 91% o gartrefi Sir Ddinbych â chysylltiad cyflym iawn.
Dydy r maes telegyfathrebu ddim wedi ei ddatganoli ond mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu rhaglen Superfast Cymru.
Dywedodd llefarydd ar corrió Llywodraeth Cymru: «Rydym wedi gwneud buddsoddiad sector cyhoeddus o £200miliwn sydd wedi rhoi banda eang cyflym iawn me fwy na 95% o adeiladau.»
«Mae gennym amrywiaeth o fesurau me helpu r rheini sydd heb gysylltiad o hyd, gan gynnwys cronfa gymunedol gwerth £10miliwn sy n destun gwaith ar y cyd rhyngon ni, Sir Ddinbych un siroedd eraill.»
título de la Imagen Mae rhai ardaloedd yn anodd me’w cyrraedd, gan gynnwyd Pandy yn Nyffryn Ceiriog
Dywedodd llefarydd ar corrió Llywodraeth Prydain de la ue bod wedi gwario £1.7 bn ar wella cysylltiadau banda-eang ar dibuja y DU wlad, ond yn cydnabod «bod rhagor me’w wneud».
«Mae r arian hwnnw wedi helpu sicrhau cysylltiad cyflym iawn i 92% de o r eiddo yn Sir Ddinbych,» meddai.
Ychwanegodd fod £5bn ychwanegol wedi ei glustnodi me sicrhau r cysylltiadau cyflymaf i r ardaloedd anoddaf me’w cyrraedd.
Amlygu gwahaniaethau
Ante mis Mawrth eleni, mae hawl gyfreithiol me unrhyw de la onu dderbyn cyflymder banda-eang o leiaf de 10 megabits año eiliad.
Dywed Elinor Williams ar corrió y rheoleiddiwr Ofcom Cymru: «Mae n’drueni bod año argyfwng presennol ond wedi amlygu r gwahaniaeth sy n bod rhwng año ardaloedd trefol un hermano ardaloedd gwledig yn nghyd-destun gwasanaethau banda-eang.»
«Mae n’flaenoriaeth me Ofcom. Mae r gwelliannau yn parhau, ca yn parhau yn ystod y cyfnod yma o gyfyngiadau, mucho o r gwelliannau hynny yn digwydd mewn pentrefi cefn gwlad.
«Mae n’bwysig cydnabod yn enwedig yn yr ardaloedd gwledig nad ffeibr yw r unig ateb.
«Mae rhai n’mynd me orfod bodloni ar dechnolegau eraill, er enghraifft mae ein de la señal de 4G ni yn gwella trwy r amser.»
«Mae» na dechnolegau eraill vil cysylltiad di-wifr.»
CANLLAW: Rhif R: Beth ydy o un pham ei fod yn bwysig AMSERLEN: Llinell amser coronafeirws yng Nghymru Y CONCIERTO: Sâl? Mae r CONCIERTO ‘dal ar agor» er gwaethaf y pandemig IECHYD MEDDWL: Claf cyntaf Cymru n’annog positifrwydd