Dylid codi gost r o newid enw tŷ yng Ngwynedd o £55 i £10,000, er mwyn atal newid enwau o Gymraeg me Saesneg.
Yn ôl aelodau Y Blaid Genedlaethol (YBG) ar Gyngor Gwynedd, gallai r arian gael ei ddefnyddio me ddysgu Cymraeg me fewnfudwyr.
Mae Cyngor Gwynedd yn dweud fod gan bobl hawl me ddewis enw ar ue cartref, ond y dylen nhw ystyried arwyddocâd diwylliannol un hanesyddol enwau lleol.
Cafodd 140 o enwau tai ue newid yn 2019 yn ôl y cyngor, ond dim ond chwech o r rheiny oedd yn newidiadau o Gymraeg me Saesneg.
Ond mae r mater wedi codi cryn sylw yn ddiweddar gyda r newyddiadurwr Huw Edwards, y cyflwynydd Tudur Owen, un chyn-brif weinidog Cymru, Carwyn Jones, ymhlith y rhai sydd wedi codi llais, oherwydd ofnau fod hanes un diwylliant Cymru n’cael ei golli.
‘Dibrisio ein diwylliant’
¿ gan awdurdodau lleol ddim hawl cyfreithiol me wrthod cais me newid enwau i r Saesneg, ond vil arfer maen nhw yn gofyn me ymgeiswyr feddwl dros y peth soy bythefnos, cyn dod yn ôl gyda chais ffurfiol.
Mae r Blaid Genedlaethol – nid Plaid Cymru – wedi ffurfio grŵp ar Gyngor Gwynedd yn ddiweddar ac yn dweud mai de la onu o u’hamcanion yw i beidio «dibrisio ein diwylliant er mwyn hwylustod me dwristiaid.»
Comisiwn me edrych eto ar enw a cuadros newydd McEvoy
Roedd cynnig y blaid ynglŷn â newid enwau tai yn de la onu syml, meddai r Cynghorydd Pedro de Lectura, sy n cynrychioli ardal Abererch.
Galw soy ddeddf me ddiogelu enwau
«Fe fydd perchnogion tai yn dal i «alluá» newid enw Cymraeg ar eiddo, ond bydd rhaid talu crocbris er mwyn gwneud hynny,» meddai.
«Os idj rhywun yn barod me dalu swm felly er mwyn dileu ein treftadaeth, rydym yn credu y dylid defnyddio r arian me gyfrannu en ddiogelu r cyrsiau dwys y ceisiodd y cyngor de la ue torri yn y gorffennol.
«Unwaith y bydd deddfwriaeth genedlaethol yn ei le he ddiogelu enwau Cymraeg byddwn yn hapus me ostwng y pris eto,» meddai.
título de la Imagen Cafodd de la onu eiddo ym Mae Trearddur ym Môn ei ail-enwi n’Llan Tropez
Mewn ymateb dywedodd Cyngor Gwynedd ei fod yn gwerthfawrogi ofnau lleol fod newid un dileu enwau Cymraeg ar dai yn niweidiol i n diwylliant ac yn cael effaith negyddol, ond y byddai swyddogion yn cysylltu â phobl mewn achosion o r fath ac yn gofyn iddyn nhw ailystyried.
«Mae enwau tai o bwysigrwydd hanesyddol sylweddol gan ue bod yn adlewyrchu defnydd gwreiddiol eiddo, la ie le s fewn y gymuned un nodweddion daearyddol lleol,» meddai llefarydd ar corrió y cyngor.
Mae deiseb yn galw soy ddeddfu me ddiogelu enwau Cymraeg ar dai wedi denu dros 17,500 o gefnogwyr, ca mae disgwyl i r Senedd drafod y mater yn fuan.
Yn 2017 methodd cais yn y Senedd me gyflwyno mesur ar enwau Cymraeg.
