Mae hiliaeth yn dal me fodoli yng Nghymru un dyw dioddefwyr ddim yn siarad digon soy de la ue profiadau necesidad Llywydd y dydd gŵyl AmGen.
Yn ôl Toda Ogunbanwo, sy n 20 oed ac yn byw ym Mhenygroes, Gwynedd dyw rhai «ddim yn cofio, neu heb sylwi» de la junta de directores de la ue gweithredoedd neu ue geiriau yn hiliol.
Mae o wedi profi hiliaeth ei hun yn yr ysgol meddai yn ei araith palestra Gwener.
Araith Llywydd y Dydd: Toda Ogunbanwo
«Pethau mor fach â neb yn gadael fi chwara’ gemau fútbol efo nhw, un pethau mor fawr â chael el año fiscal ngalw yn N ***** gan fyfyriwr chwe mlynedd yn hŷn na fi gratuita.
«Dwi wedi cael planta yn poeri yn año fiscal nŵr heb yo mi wybod, dwi wedi cael planta yn llechio yogur arna fi – un hynny heb fawr o ymateb gan año athrawon.
«Ma’ cwffio un sefyll me fyny dros dy hun yn mynd yn anoddach pan wyt ti yn de la onu persona gwahanol mewn 500.
GWRANDO: Amserlen Gŵyl AmGen la Radio de la BBC Cymru POBL: Pwy yw llywyddion y dydd Gŵyl AmGen? O R ARCHIF: ‘Yr Festival ar yr ‘internet’… ser’ nesa’ d’wedwch?’ GWYBODAETH: Datgelu gwobrau cystadlaethau Gŵyl AmGen MWY: Yr Festival AmGen ar Cymru Fyw
Dyw hola ddim yn wir me ddweud bod profiadau vil hyn ddim yn digwydd yng Nghymru meddai.
Ond soy nad ydy r rhai sydd wedi profi r peth yn siarad dyna yw r argraff sy n cael ei roi meddai Toda, wnaeth symud me Benygroes o Harlow yn Essex pan oedd yn dice oed.
«Mae n’hawdd dweud de la junta de directores y petha yma ddim yn bodoli yng Nghymru. Ond y rheswm soy hynny yw dydi dioddefwyr hiliaeth ddim yn siarad allan ddigon.»
Ychydig wythnosau yn ôl roedd y teulu yn y penawdau newyddion ar ôl me graffiti esvástica gael ei beintio ar ddrws garej de la ue tŷ. Mae n’dweud iddo sylweddoli wedi r weithred symbolaeth y peth.
título de la Imagen Dywedodd Toda la dbo pobl Penygroes wedi ue cefnogi nhw vil teulu pa wnaethon nhw ddarganfod y el graffiti de la esvástica ar ddrws de la ue garej
«Ma’ esvástica yn símbolo casineb ar dibuja y byd, ca yn anghyfreithlon yn ngwledydd vil yr Almaen, Ffrainc un Gwlad Pwyl. ‘Dan ni gyd yn deall beth mae o’n cynyrchioli.
«Dw me wedi dadsensiteiddio me bethau vil hyn, ca mae hynny n’drist. Ond mae n’anhygoel o drist bod rhywun yn 2020 yn teimlo ddigon cyfforddus me wneud hyn o gwbl.
«Anaml iawn dw i n labelu pethau yn hiliol ond dydi o ddim yn gyd-digwyddiad ‘na ni idj r unig deulu du yn hanes Penygroes, ni idj r unig deulu efo esvástica ar ein garej ni.
Dysgu yn yr ysgol
Yn ôl Toda, sydd yn fyfyriwr ym Mhrifysgol Brunel yn Llundain, addysg yw r hombre cychwyn un dysgu soy hanes ein gwlad, y da un r drwg.
Ymhlith ei enghreifftiau soy gaethwasiaeth mae Castillo de Penrhyn ac Ystâd Banderín.
«Mae canran fawr o boblogaeth Cymru un Phrydain yn teimlo vil bod nhw yn cael esgusodi de la ue hunain o r hanes yma achos doedd yna ddim llawer o gaethweision ar dir Prydain yn gorfforol,» meddai yn ei araith.
Ond pe byddai planta yn cael gwybod soy hanes pobl ddu, gan gynnwys y rhai sydd wedi gwneud campau vil, Colin Jackson, ca Abdulrahim Abby Farah, mae n’hyderus y byddant yn meddwl ddwywaith cyn defnyddio iaith hiliol.
Croeso me bawb
«la Pista n’credu os bydd pobl yn dysgu soy ddiwylliannau un hanesion gwahanol me’w rhai de la ue hunain, vil y gwnes estoy Gymru, mi fydd yn rhoi sylfaen llawer iachach yo ni uno s i amgylch.
«Nid er mwyn yo ni gyd fod año de la onu peth, ond er mwyn gwybod soy wahaniaethau pobl un derbyn un dathlu ein gilydd o u’herwydd nhw, gan ddechrau gyda rhywbeth mor fach â gwên.
«Hoffwn me soldadura y diwrnod lle geith unrhyw leiafrif symud me ogledd Cymru un theimlo y ca n’nhw groeso un chefnogaeth yma.»